Linux Kavramı ve Temel Linux Terminal Komutları Header Image

Linux Kavramı ve Temel Linux Terminal Komutları

July 23, 2022

Merhabalar, son dönemlerde Linux ile yolum kesişti ve yeni yeni öğrenmeye, kavramaya çalışıyorum. Bu sırada çıkardığım ve oluşturduğum notları paylaşmak istedim. Öğrenme aşamasından olduğum için mutlaka hatalarım bulunabilir. Lütfen bana bildirin, beraber düzeltelim. Keyifli okumalar!

Linux Tux

Linux Nedir?

İlk olarak Linux bir işletim sistemi değildir. Zaman içerisinde günlük konuşma dilinde “Linux kullanıyorum.” deyiminin fazlaca kullanılması ile birlikte bu şekilde bir söylem yer edinmiştir. Fakat Linux bir işletim sistemi çekirdeğidir. Daha kapsamlı bu konu hakkında bilgi vereceğim. Ama şimdi Linux çekirdeği hakkında biraz tartışalım.

Linux, Unix çekirdeğinin tamamıyla açık kaynak olmaması sebebiyle ona karşı bir atıf olarak ortaya çıkmıştır. Unix çekirdeği herkesin aktif olarak kullanamayacağı ve geliştirmeye açık olmaması üzerine “Linus Tornvalds” ilk başta başka isimler verse de “Linux” ismi ile Unix sistem çekirdeğine karşı kendi çekirdiğini geliştirmiştir. Linux, GNU prensibinin bir ürünüdür. GNU, GNU’s Not Unix kısaltmasıdır.

!Not: Linux Tornvalds, Linux çekirdeğini geliştirirken, proje gerekliliklerini ve gelişimini kontrol edebilmek için GİT sistemini de geliştirmiştir. Doğru okudun! Vazgeçilmezimiz GİT.

“Burada açık kaynak nedir?” gibi soruları bu konu içerisinde derinlemesine dahil etmek istemiyorum. Fakat buradan okuyabilirsiniz.

Açık Kaynak Kavramı ve Açık Kaynağa Katkıda Bulunmaya Dair İlk Adımlar

Kabaca “Açık Kaynak Yazılım”, geliştirilmekte olan veya yeni başlayan bir yazılım içeriğinin herkesin erişimine açılarak doğrudan katkıda bulunabileceği, ücretsiz olarak kullanabileceği bir yazılım felsefesi denebilir.

Linux Çekirdeğinin İşlevi Nedir?

Linux çekirdeği donanım ile işletim sistemi arasında bir köprü görevi görür. Linux çekirdeğine sahip olan ve üzerine görsel arayüz, işlev ve paketler oluşturularak kullanıma sunulan işletim sistemleri paketleri Linux çekirdeği sayesinde basitçe donanıma emir verir, yönetir. Bu çekirdeğin üzerine inşa edilmiş olan ve işletim sistemi olarak kullanılan yazılımlara “Linux Dağıtımı” adı verilir.

Peki Biz İşletim Sistemi Olarak Neyi Kullanıyoruz? / Linux Dağıtımları

Linux çekirdeği üzerine amaca uygun bir biçimde özelleştirme, arayüz, yazılım paketleri eklenerek son kullanıcıya sunulan yazılım ürünlerine “Linux Dağıtımı” adı verilir.

Hatta sizler de açık kaynak olarak yayınlanan Linux çekirdeğini baz alarak kendi işletim sisteminizi oluşturabilirsiniz. Fakat bu düzeyde bir bilgi birikimi ve geliştirme herkes tarafından yapılamayacağı için birçok paket yapısına sahip, dağıtıcılar aracılığıyla oluşturulmuş Linux dağıtımları bulunur. Bu durum sizlere istediğiniz gibi işe göre çeşitlilik, performans ve alana özgü özelleştirme sunar.

Birçok Linux dağıtımı içerisinde dpkg (Debian Package Management System), rpm (Red Hat Package Manager) ve packman gibi paket yöneticileri bulunur.

Debian

Çok fazla sizleri de sıkmadan kısaca tanımlamak gerekirse “Linux çekirdiği ve belirli paket yöneticisi üzerine arayüzler, çeşitli gündelik araçlar eklenerek ve yazılımsal düzenleme yapılarak sunulan Linux dağıtımları bizlerin işletim sistemi olarak kullanıdığı yazılımlardır.” Örneğin Arch, Kali, Ubuntu, Mint gibi.

“GNU/Linux dağıtımı(kısaca dağıtım); Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütünüdür.”

Kaynak: Wikipedia

Linux’a dair daha kapsamlı ve iyi bilgi almak için en aşağıdaki kısmında yer alan kaynakları inceleyebilirsiniz.

Terminal Nedir?

Terminal kısaca kullanıcıların belirli komutlar aracılığıyla işletim sistemine emir vermelerini, programlarını yönetmelerini sağlayan komut ekranıdır.

Terminal Screeshot

Temel Linux Terminal Komutları

Yardım Dokümantasyonu

man man: Temel kullanıcı el kitapçığını açar.

Terminal Screeshot

Burada bulunan “man” komutu herhangi bir merak edilen komut için arama yapmak amacıyla kullanılabilir. Örnek vermek gerekirse ping komutu hakkında çıklayıcı bilgi almak için man ping komut satırına yazılabilir. Çıkan ek ekran içerisinde ping komutunu açılımı ve ek özellikleri bulunur. Bilgilendirme ekranından çıkış yapmak için “q” tuşuna basılması yeterlidir.

Terminal Screeshot

Genel ve Terminale Dair

clear: Terminal ekranını temizler.

Terminal Screeshot Terminal Screeshot

pwd: pwd: (print name of current/working directory) Bulunduğumuz komut satırını döndürür.

Terminal Screeshot

echo / printf: Temel olarak terminal ekranına istenilen bilgileri çıktı olarak gönderir.

Terminal Screeshot

yes: while(1) gibi düşünülebilir. Girilen parametreyi sonlandırana kadar düzenli olarak console’a basar.

Terminal Screeshot

seq: Parametre olarak verilen değere kadar ekrana yazdırır.

Terminal Screeshot

head / tail: Dosyaya dair ilk veya son on içeriği listele. Örnek: İçerisine 1’den 12’ye kadar yazılmış .txt dosyasının head ile yazdırılması.

Terminal Screeshot

history: Komut geçmişini gösterir.

Terminal Screeshot

free: RAM kullanımını gösterir.

Terminal Screeshot

ls (list directory contents): Bulunduğumuz komut satırı içerisinde var olan tüm dosya içeriklerini listeler.

Terminal Screeshot

ls -l: Bulunan dizin içerisinde yetkileri görüntüler. “-l” parameterisinin ardına dosya ismini parametre olarak vererek sadece belirlenen dosya yetkilerine de bakılabilir.

Terminal Screeshot

ls –color: Komutu listelenen içeriklerin biçimi ve executable olmasına göre renklendirme sağlar. Yukarıdaki görselde bu durumda gösteriliyor. “denemeDosya” mavi olmasının sebebi onun bir dizin/klasör olmasından kaynaklanıyor.

ls -all: Tüm içerikleri yetkileri ve ek özellikleri ile listeler. Burada “..” bir üst dizini, “.” ise bulunduğunuz dizini gösteren bir pointer’dır.

Terminal Screeshot

ls -ah: Dizin içerisinde gizli dosyaları gösterir. Bunun içinde örnek yukarıdaki görsel içerisinde yer almaktadır. Normalde dizin içerisinde bizler “.” ve “..” ikilisini göremeyiz.

Dosya İşlemleri

cd (Change Directory): Herhangi bir dizine gitmek veya dizinden çıkmak için kullanılabilir. Örneğin açılan terminal içerisinde “cd Desktop” masaüstü dizinine ulaşmamızı sağlar.

Terminal Screeshot

cd ..: Home komutu olan ilk terminal dizinine döndürür. Yukarıdaki görselde gördüğümüz ilk duruma geri dönmüş oluruz. Mavi ile gösterilen masaüstü dizini içerisinde daha önce yer aldığımız (üstü satır) home konumuna geri döneriz.

Terminal Screeshot

cd / → Bir üst dizine çıkmamızı sağlar.

Terminal Screeshot

mkdir “dosya ismi” (make directories): Dizin oluşturmamızı sağlar.

Terminal Screeshot

rm “dosya_ismi”: Adı verilen dosyanın (txt, pdf) silinmesini sağlar. (Remove) Dosya içerisi doluysa silme işlemi için rm -r “dosya_ismi” parametresi kullanılarak silenebilir. “r” parametresi burada recursive anlamındadır. Alt dizinleri sıralı olarak sil, içeriğin tamımını sil.

rmdir: Boş olarak bulunan klasörü kaldırır.

Terminal Screeshot

touch: Herhangi bir dosya oluşturmak amacıyla kullanılabilir. (touch deneme.txt)

Terminal Screeshot

cat: Komutu yazdırılabilir içerikleri konsol üzerinde görüntülememizi sağlar. Örneğin yukarıda oluşturulan dosya içerisine herhangi bir değer girip Terminal üzerinde “cat deneme.txt” şeklinde çağrıda bulunduğumuzda içerik console ekranında düzenlenebilir ve bastırılabilir.

Terminal Screeshot

less: Cat ile aynı işlevi barındırır. Tek bir sayfa içerisinde görüntülenir.

Terminal Screeshot

nl: Numaralandırmış bir şekilde içeriği console üzerinde görüntüler.

Terminal Screeshot

cp: Kopyalama işlemi için kullanılır. Örnek; Masaüstünde “deneme.txt” dosyası ve “DenemeKlasörü” adında bir klasörümüz olduğunuz varsayalım. Masaüstü içerisinde aşağıdaki komutu kullandığımızda “deneme.txt” dosyasını al ve “DenemeKlasörü” dizinine kopyala demiş oluyoruz. (Burada daha öncesinde deneme.txt ve DenemeKlasörü oluşturulmuştur.)

Terminal Screeshot

mv (move): Yukarıdaki örnek ile aynı şekilde kullanılabilir.

find: Arama İşlemi (find -name “dosya ismi”) Örneğin find -name dizinDeneme.txt

! Dosya ismi arama kısmında büyük/küçük harf duyarlılığı vardır. Bunu engellemek için iname kullanılabilir. Bunun yanı sıra dosya ismi sonuna “ * ” karakterinin eklenmesi girilen parametreyi içeren dosyaların görüntülenmesini sağlar.

Terminal Screeshot

ln -s: Link oluşturmayı sağlar. Dosyalar arası oluşturulan link, bir dosya değişime uğradığında diğer dosya içeriğinin de güncellenmesini sağlar. Aynı işleve sahip dosyalar arasında aktif olarak kullanılabilir.

Terminal Screeshot

shred (Kelime anlamı = Parçalamak): Dosyayı tanımsız hale getirir. “deneme.txt” içerisinde merhaba yazmasına rağmen “shred deneme.txt” girdisini girdiğimizde dosya şu hale gelir.

Terminal Screeshot

basename: Dosya dizin adresi içerisindeki son dizin adresini döndürür. Örneğin “basename /usr/local/” girdisi “local” olarak sonuç verir.

Terminal Screeshot

dirname: Dizin adresi içerisinde eğik çizgileri kaldırarak başlangıç dizinini, dosyalarda ise nokta operatörünü döndürür. Örneğin “dirname /Desktop/Egitim_Icerikleri/” girdisi “/Desktop” olarak sonuç verir.

Terminal Screeshot

acroread / gv / xdvi: Dosya görüntüleme.

Dosya veya Klasör Özellikleri

chmod: Dosya yetkilerini düzenlememizi sağlar.

  • “u” : Dosya-dizinin sahibi
  • “g” : Dosya-dizinin sahibi ile aynı grupta bulunan kullanıcılar
  • “o” : Diğer kullanıcılar
  • “a” : Herkese açık.
  • ”=” : Yetki eşitleme
  • ”+” : Yetki ekleme
  • ”-“ : Yetki çıkarma
  • chmod +x “filename”

!ls komut listesinde görüntülenen r/w/x → read/write/execute yetkilerini belirtir. Sırasıyla soldan sağa kullanıcı, grup, kalan kısım yetkileri şeklindedir.

Terminal Screeshot

stat “dosya/dizin ismi”: Parametre olarak girilen dosya hakkında oluşturma tarihi, boyut gibi bilgileri döndürür.

Terminal Screeshot

wc “dosya/dizin ismi”: Dosya içerisindeki byte sayısı, kelime sayısını ve satır sayısını döner.

Terminal Screeshot

du “dosya/dizin ismi”: Parametre olarak verilen dosya veya klasörün diskte tuttuğu yeri döndürür.

Terminal Screeshot

file “dosya/dizin ismi”: Dosyanın tipini ve içeriğini tahmin eder. Örnek bir metin dosyası için (file deneme.txt — - deneme.txt:ASCII text) şeklinde çıktı görürülebilir.

Terminal Screeshot

chown “dosya/dizin ismi”: Dosya sahibini değiştirebilmeyi sağlar. Aşağıdaki örnekte kendi Ubuntu’mda ek kullanıcı olmadığı için kendi üzerime sahiplik hatadığımda problem olmuyor, fakat yönetici (root)’a atadığımda hata alıyorum.

Terminal Screeshot

chgrp “dosya/dizin ismi”:Dosyanın grup adını değiştirir. Yukarıdaki mantık ile aynı şekilde kullanabilirsiniz.

umask “dosya/dizin ismi”: Varsayılan izin düzenleme.Chmod’a benzer olarak izin kümeleri atamak için kullanılır. Genel olarak bir terminal üzerinde hazır chmod ayarı oluşturmaya yarar.

chattr +i “dosya/dizin ismi”: Bir dosyayı düzenlemeye karşı korumaya alır ve değiştirilemez, silenemez olmasını sağlar. Eski haline gelebilmesi için i paramatresini çarpan değerini “-” yapmamız yeterlidir.

Terminal Screeshot Terminal Screeshot

lasttr “dosya/dizin ismi”: Dizinlerin genişletilmiş özniteliklerini listeleyin.

Terminal Screeshot

Metin Editörleri

vim / emacs / soffice / ablworld / gnumeric

grep: Yazılı dosya içerisinde değer arama ve bulma gerçekleştirir. Örneğin içerisinde “Merhabalar” yazan bir deneme.txt dosyamız bulunsun. (grep Merha deneme.txt) girdisi bizlere deneme.txt dosyası içerisinde Merha girdisini arar ve console üzerinde Merha kırmızı olacak şekilde döndürür → Merhabalar

!Büyük küçük harf ayrımına duyarlıdır. “merha” şeklinde bir aramada dönüt vermez.

Terminal Screeshot

cut: Yazılı dosya içerisinden bir kesit almamızı sağlar. Yukarıdaki örneği aynı şekilde baz alırsak (cut -c 1–5 deneme.txt) girdisi sonucu olarak “Merh” dönüşünü verir.

Terminal Screeshot

paste “dosya1” “dosya2”: İki dosya içeriğini bir arada ekrana basar.

Terminal Screeshot

sort “dosya_ismi”: Sıralama yapılmasını sağlar. Txt içerisindeki satırlar arası harf sıralaması döndürür.

Terminal Screeshot

tr: Dosya içerisinde harf değişikliği yapmamızı sağlar. (Change to) Örn: Deneme → tr D E → Eeneme

Terminal Screeshot

uniq: Tekrar eden içerikleri elememizi ve metin dosyası içerisinde sıralama yapma gibi ek işlevleri sağlar.

Terminal Screeshot

tee: Okuduğu dosya içeriğini birden fazla alan içerisine yazmayı sağlar.

Terminal Screeshot

Sıkıştırma ve Paketleme

  • tar: Birden çok dosyayı bir dosya içerisine paketler.
  • gzip / gunzip: GNU Zip sıkıştırma ve çözümleme işlemleri.
  • bzip2 / bunzip2: BZip sıkıştırma ve çözme.
  • compress / uncompress: Genel Unix’e dayalı olarak sıkıştırma ve çözümleme.
  • zip / unzip: Win. format sıkıştırma ve çözümleme.

Kıyaslama

meld “filename1” “filename2”: İki dosya arasındaki farkları görüntülememizi sağlar.

Terminal Screeshot

diff “filename1” “filename2”: İki dosya arasındaki farkı meld’e göre daha basit ve console üzerinde gösterir. Meld ile aynı şekilde kullanılabilir. Fakat meld gibi ayrı bir ekran içerisinde açılmaz ve kullanımı zordur.

comm “filename1” “filename2: İki dosya içeriğini satır satır kıyaslar.

Terminal Screeshot

md5sum “filename1” “filename2”: MD5 ile iki dosya arasında sağlama toplamı yapılması.

Terminal Screeshot

Process Yönetimi

pstree: Process’leri hiyerarşik görmemizi sağlar.

Terminal Screeshot

top: Çalışmakta olan uygulama ve hizmetleri listeler.

Terminal Screeshot

htop: Top verilerini console üzerinde grafiksel, renkli bir biçimde sunar. Genel kullanıma uygun ve kapsamlı filtreleme vb. işlevleri içerisinde barındırır. İlk kurulumda yüklü gelmemektedir. “sudo apt install htop” komutu ile kolaylıklarla kurabilirsiniz.

Terminal Screeshot

gnome-system-monitor: Grafiksel olarak görev yöneticisine benzer bir yapıyı çağırır. Console üzerinde çalışmaz.

Terminal Screeshot

ps / ps aux: Özellikle bir process seçimi için kullanılabilir. Grep burada içerisinde geçen işlevi ile arama yapmak amacıyla kullanılır.

Terminal Screeshot

**ps aux grep:** Filtreleme.

kill / killall: Komutu ile process id’si verilen komut sonlandırılabilir.

Process Önceliklendirme

  • nice
  • renice
  • cpulimit
  • sleep
  • watch
  • at

İş Başlatma / Durdurma

  • jobs
  • & arka plan
  • bg
  • fg
  • suspend

Uygulama İşlemleri

sudo: Root yetkisi ile çalıştırma.

apt update / upgrade / autoremove / clean / dist-upgrade

Terminal Screeshot

Ağ ve Sağlayıcı Komutları

uname: Sistem bilgisini döner. (Linux / Win)

Terminal Screeshot

hostname: System hesap sahibi ismini döner.

Terminal Screeshot

ifconfig: Sistemde bulunan ağ bağlantı ve IP yapılandırması ayarlarını inceleyip değiştirmemize olanak tanır.

Terminal Screeshot

ping: Hedef ile bizim sistemimiz arasında iletişimin sağlanıp sağlanmadığını kontrol ederek hedef sunucunun çalışıp çalışmadığını veya aktarım hızının ne kadar olduğunu öğrenmemizi sağlar. (ping google.com)

Terminal Screeshot

host: Hedef adres hakkında bilgi almanızı sağlar. Host komutu ile IP adresinden alan adı(domain name) ve alan adından(domain name) IP adresine ulaşabiliriz. (host www.outlook.com)

Terminal Screeshot

whois: Domain’e dair bilgileri döndürür. (whois www.medium.com)

Terminal Screeshot

route / route -n: Ip yönlendirme tablosunu görüntüler.

Terminal Screeshot

traceroute: Belirli bir hedefe gönderilen paketin hangi host’lardan geçtiğini bizlere gösterir. (traceroute www.google.com)

Terminal Screeshot

dig “bağıntı”: DNS kayıtlarına bakmak için kullanımı oldukça kolay olduğundan yaygın olarak kullanılmaktadır.

Terminal Screeshot

arp: IP-MAC Adresi eşleştirmelerinin tutulduğu tablolardır.

Terminal Screeshot

tcpdump: Sistemimizin yaptığı bağlantıları ve sistemimize yapılan bağlantıları anlık olarak görüntülememize olanak sağlar.

Terminal Screeshot

Ağ ve Sağlayıcı Komutları

ssh: SSH (Secure Shell/Güvenli Kabuk) - Ağ üzerinden başka bilgisayara erişim sağlamak, uzak bir bilgisayar da komutlar çalıştırmak ve bir bilgisayardan diğerine dosya transferi amaçlı geliştirilmiş bir protokoldür. Güvensiz kanallar(internet vs) üzerinden güvenli haberleşme olanağı sağlar.

Bu SSH komutu 3 farklı kısımdan oluşur:

ssh {user}@{host}

Bu komut içerisinde user genellikle kullanıcıdır(Root olabilir). Host ulaşılmak istenen noktayı simgeler. Host bir IP adresi (244.235.23.19) veya domain (www.xyzdomain.com) olabilir.

telnet: “Telecommunication Network”. Telnet protokolü (iletişim ağı) ağ üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye (sunucu-server) başka bir makina (pc) kullanarak bağlanmak ve o makine üzerinde bazı komutları çalıştırmak için kullanılır. Veriler şifrelenmez. Bundan dolayı güvensiz bir protokoldür. Ağımızı dinlemek isteyen herhangi biri verilerimizi görebilir. Bundan dolayı SSH bağlantısı kullanılması önerilir.

telnet sunucu_adi [port numarası/ip]
telnet 127.0.0.1

scp (Secure Copy — Güvenli Kopyalama): Bir ağdaki iki bilgisayar arasında dosya kopyalamanızı sağlar. Bağlantı sırasında SSH kullandığı için dosya aktarımı şifreli ve güvenlidir.

scp kopyalacak_dosyanın_adi kopyalanacağı_yer

Eğer karşı bilgisayardan kendi bilgisayarımıza kopyalayacaksak: scp kullanıcı_adı@host_ismi:kopyalacak_dosyanın_adi kopyalanacağı_yer

Kendi bilgisayarımızdan karşı bilgisayara kopyalayacaksak: scp kopyalacak_dosyanın_adi kullanıcı_adı@host_ismi:kopyalanacağı_yer

Uzak bilgisayarlar arası kopyalayacaksak: scp kullanıcı_adı@host_ismi:kopyalacak_dosyanın_adi kullanıcı_adı@host_ismi:kopyalanacağı_yer

sftp: https://www.hostinger.web.tr/rehberler/sftp-nedir-ve-nasil-kullanilir/ (Basit ve Nitelikli Anlatım)

ftp: FTP (File Transfer Protocol — Dosya Aktarma Protokolü) dosyaları Internet’e yollamak ve Internet’ten almak için, kullandığımız protokoldür.

Genel Açma Ve Kapatma İşlemleri

reboot: Yeniden başlatma

shutdown: Bilgisayarı kapanması için planlayıcı oluşturur.

shutdown -c: Kapama işlemini iptal eder. (Cancel)

shutdown -h down: İşletim sisteminin kapanmasını sağlar. (Halt) Bu işlemleri için zamanlama yapılabilir.

Kullanıcı İşlemleri

Kullanıcı bilgileri GNU/Linux içerisinde etc dosyası içerisinde yer alır. Bu noktaya cd /etc kullanılarak ulaşılabilir. Daha sonra cat passwd denerek kullanıcılara dair bilgiler görüntülenir.

Kısa şekilde cat /etc/passwd olarak da yapılabilir. ls/home üzerindeki dosyalar da kullanıcı sayısı hakkında bilgi verilebilir.

adduser “kullanıcı_adı”/ useradd: Kullanıcı eklemeye yarar, fakat bu işlem root yetkisi ile yapılabilir. (sudo)

passwd “kullanıcı_adı”: Komutuyla kullanıcıya dair şifre değiştirilebilir. Root yetkisi ister. (sudo)

del “kullanıcı_adı” /user del: Kullanıcıyı siler. Root yetkisi ister. (sudo)

su “kullanıcıadı”: İle kullanıcılar arası geçiş yapılabilir. Bu komut sonrası geçilen kullanıcının şifresini isteyecektir. Swict user içerisinde kullanıcı hesabından çıkmak için “exit” kullanılır.

usermod / chfn: Hesap bilgi ve içeriklerini modifiye etmeyi sağlar.

chsh: Shell üzerindeki kullanıcıyı değiştirir.

logname: Giriş yapılan kullanıcı ismini döndürür.

finger: Kullanıcı bilgilerine kolonlar halinde döndürür.

whoami / who / users: Aktif olarak giriş yapmış olan kullanıcıyı döndürür.

last: Oturumların kapatılma tarihlerini ve kullanılan kullanıcıları döndürür.

id: Kullanıcının id bilgisini döndürür.

w: Diğer giriş yapmış olan kullanıcıları listeler.

uptime: Login olunduktan sonra geçen süreyi gösterir.

uname -a: Linux dağıtımının ismini döndürür.

! Bu komutların kullanıcı adı belirtilmeden yazılması, var olan kullanıcının bilgileri üzerinde işlem yapmayı sağlar.

Grup İşlemleri

groups: Grup üyelerini listeler. groupadd: Grup oluşturur. groupdel: Grubu siler. groupmod: Grubu modifiye eder.

Dosya İşlemleri

df: Boş alan ve var olan içerikleri görüntüler.

Terminal Screeshot

mount: Sistem içerisindeki erişelebilir tüm dosyaları tek bir ağaç içerisinde döndürür.

Terminal Screeshot

Yedek İşlemleri

dump: Aldığı parametreler doğrultusunda yedeklenmesi gereken sistem dosyalarını işaretler.

Terminal Screeshot

restore: Dump ile yedeklenmiş noktaya dönmemizi sağlar.

Terminal Screeshot

cdrecord: Bir Cd vb. aygıt içerisine yedeği yazar. rsync “kaynak_dosya” “hedef_dosya”: Uzak veya lokal bir bağlantı içerisinde dosya transferi işlemini gerçekler. mt: Uzak sürücü kontrolü gerçekler.

Gün ve Zaman

xclock: Ekranda görsel olarak saatin görüntüleceği bir araç çağırır.

Terminal Screeshot

cal:Takvimi çağırır.

Terminal Screeshot

date:Terminal console’u içerisine var olan tarihi yazar.

Terminal Screeshot

ntpdate: Sunucu cihaz saatini internet üzerinden günceller ve doğrular.

Terminal Screeshot

fsck: Dosya sistemi içerisinde denetim gerçekleştirir.

Terminal Screeshot

sync: Disklerin önbelleklerini sıfırlar.

Terminal Screeshot

Mail İşlemleri

hunderbird / evolution / mutt / mail / mailq

Matematiğe Dayalı İşlemler

xcalc / expr / dc

Tarayıcı

lynx “link”: Sadce metin bazlı görüntüleme

Terminal Screeshot

wget: Web dosyaları indirmeyi sağlar.

Terminal Screeshot

Harf Kontrolleri

spell / aspell: Parametre aldığı girdinin yazım denetimini sağlar.

Yazdırma / Yazıcı İşlemleri

lpr: Parametre olarak belirtilen dosyayı yazdırıcıya iletir.

lpq: Yazıcı kuyruğunda bulunun dosyaları görüntüler.

lprm: Parametre olarak alacağı dosyası yazdırma kuyruğundan siler.

Ubuntu Versiyon Yükseltme

Terminal / Uç birim üzerinden vereceğiniz alttaki komutların kullanılması yükseltilebilir herhangi bir üst sürüm varsa bizi “güncelleme yöneticisi” yoluyla haberdar edicektir, bu şekilde Ubuntu’yu oldukça basit bir şekilde sürüm yükseltmesine hazırlamış oluruz.

sudo apt-get update
update-manager -c -d

Terminal Screeshot

Burada anlatmış olduğum içerikler ve komutlar elbette bu kadarla sınırlı değil. Birçok araştırma, öğrenme ile aktif olarak kullanmalısız. Fakat bende yeni olduğum için diyebilirim ki bir anda olacak bir şey değil. Zaman içerisinde alışkanlık edinilecek bir durum.

Umarım bu yazı sizlere bir şeyler katmıştır. Bu içeriği oluştururken birçok yeni bilgi öğrendim. Öğrenmeye ve güncellemeye de devam edeceğim. Lütfen hata görürseniz, bana iletin!

Yararlandığım kaynakları aşağıya ekliyorum. Lütfen incelemekten çekinmeyin.

Kaynakça

Icon GIF

Would you like to meet? Let's talk!

You may have questions you are curious about or have questions in your mind. In these cases, do not hesitate to contact me you can reach.

Take care until we meet again.